Om klachten en onjuiste verwerking van persoonsgegevens te voorkomen, heeft C-smart - onze Data Protection Officer - een korte samenvatting gemaakt van welke bronnen lokale politici wel en niet mogen gebruiken tijdens de verkiezingen.
Kiezerslijsten
Kiezerslijsten worden door de gemeenten opgemaakt naar aanleiding van een bepaalde verkiezing en bevatten een aantal persoonsgegevens (bv. naam en adres). Deze lijsten zijn de belangrijkste bron van contactgegevens om electorale boodschappen uit te sturen.
De verschillende kieswetten bepalen uitdrukkelijk dat kiezerslijsten enkel mogen gebruikt worden voor verkiezingsdoeleinden. Diegene die ze ontvangt, mag ze niet aan derden meedelen. Politieke partijen dienen er zich eerst schriftelijk toe te verbinden een lijst met kandidaten voor te dragen en de personen die de lijsten ontvangen, moeten zich ertoe verbinden op voormelde lijst voor te komen.
Aangezien de kiezerslijsten worden verkregen voor een specifieke verkiezing, mogen de kiezerslijsten alleen gebruikt worden in het kader van die specifieke verkiezing en uiterlijk tot op de verkiezingsdag. Dit is zo voorzien in de verschillende kieswetten, met uitzondering van het federaal Kieswetboek dat gebruik van de kiezerslijst ook toelaat buiten de periode die valt tussen de datum van de terbeschikkingstelling van de kiezerslijst en de verkiezingsdatum.
Overheidsbestanden en bestanden uit de privésector
Politieke partijen en hun mandatarissen kunnen in de verleiding komen om bestaande openbare en private databanken (voorbeeld: ledenlijst verenigingen, het Rijksregister, register burgerlijke stand, klantenbestand van een bedrijf, etc.) te gebruiken om gepersonaliseerde brieven op te sturen voor hun verkiezingscampagne.
Die bestaande databanken gebruiken is evenwel niet toegelaten, omdat deze bestanden niet samengesteld werden met het oog op verkiezingen. Persoonsgegevens mogen slechts verwerkt worden voor duidelijk omschreven en wettige doeleinden en mogen niet worden gebruikt op een wijze die onverenigbaar is met die doeleinden (beginsel van doelbinding).
Gegevens bekomen in de uitoefening van een eerder mandaat
Politieke partijen en hun mandatarissen kunnen in de verleiding komen om persoonsgegevens, bekomen bij de uitoefenen van een mandaat, te gebruiken om gepersonaliseerde brieven op te sturen voor hun verkiezingscampagne.
Dit oneigenlijk gebruik van rechtmatig verkregen informatie is evenwel niet toegelaten tenzij de betrokkene zijn toestemming heeft gegeven.
Contactgegevens uit een openbare bron
Politieke partijen en hun mandatarissen kunnen in de verleiding komen om contactgegevens uit een openbare bron (blog of sociale media) te gebruiken voor verkiezingsdoeleinden.
Dergelijk gebruik schendt het beginsel van doelbinding, gezien de elektronische contactgegevens aanvankelijk niet voor electorale doeleinden werden gepubliceerd.
E-communicatiemiddelen
Politieke partijen en politici kunnen ook gebruik maken van elektronische communicatiemiddelen zoals e-mail, een sms-bericht, een telefoongesprek of enig ander middel.
Elektronische berichten hebben voor de ontvanger een bijzonder indringend karakter. Daarom wordt voorrang gegeven aan de belangen en fundamentele rechten en vrijheden van de ontvanger. De Gegevensbeschermingsautoriteit is dan ook van oordeel dat elektronische berichten enkel verstuurd kunnen worden als de betrokken persoon zijn voorafgaande toestemming heeft gegeven. Bij een elektronisch bericht waarvoor vooraf toestemming is verkregen, raden we aan dit via het privé- of partij-e-mailadres van de politicus te versturen. Het e-mailadres van het lokaal bestuur (bijvoorbeeld: schepen@gemeente.be) is bedoeld voor correspondentie verbonden aan het ambt en mag niet gebruikt worden voor electorale propaganda.